Je zit alleen in een restaurant en kijkt om je heen. Je vriendin met wie je koffie bent drinken is naar het toilet. Je weet niet goed waar je moet kijken en voelt je ongemakkelijk. Daarom pak je je mobiel uit je tas en scrolt doelloos door je Instagram feed tot je vriendin terug is.
Waarom voelen we ons onplezierig?
Herkenbaar? We zijn als mens allemaal geneigd om ongemakkelijke situaties uit de weg te gaan. Volgens de British Psychological Society is ongemakkelijkheid het gevoel dat we krijgen wanneer we in situaties verkeren die ons doel om geaccepteerd te worden door anderen in gevaar brengt.
Vroeger heel nuttig, omdat sociale uitsluiting onze overlevingskans aanzienlijk verkleinde. Werd je niet door de groep opgenomen en verstoten, kon je je kans op overleven vergeten. Inmiddels is de kans op totale sociale isolatie een stuk kleiner. En al gebeurt dat wel zal je hoogstwaarschijnlijk er niet direct aan overlijden. Evolutionair gezien heeft het tegenwoordig dus nog weinig nut. Het is vooral onplezierig om je ongemakkelijk te voelen.
Zelfde geldt voor angst. Vroeger een signaal van bedreiging. Nu vooral irritant.
Wat als we deze gevoelens omarmen?
Toch houden we ons vast aan de neiging om onplezierige situaties uit de weg te gaan. Als iets onplezierig aanvoelt, proberen we dat met alle macht te vermijden. Dat wordt mij altijd weer duidelijk als mijn vriend zijn mobiel erbij pakt wanneer we televisie aan het kijken zijn en er iets gebeurt wat ongemakkelijk aanvoelt. We gaan dus zelfs het aanschouwen van ongemakken uit de weg.
Maar eigenlijk zit er heel veel moois achter deze gevoelens. Door deze gevoelens aan te gaan kan je je relaties verbeteren, kan je de dingen kunnen bereiken die je echt wilt en zal je je kennis kunnen vergroten. Dat is best plezierig toch?
1. Je relatie met anderen zal verbeteren
Sociale situaties zijn veelal de boosdoener van dat gevreesde ongemakkelijke gevoel: AWKWARD! Zo kan het vragen van een vreemde om de weg kan al voor stress zorgen. Of het aankijken van je gesprekspartner tijdens een discussie.
Maar hierdoor ontnemen we onszelf de mogelijkheid om nieuwe mensen te leren kennen, en om de relaties die we al hebben te verbreden. Zo zonde, want hier schuilen zulke mooi ervaringen in!
Relaties groeien namelijk niet wanneer je allebei in dezelfde kamer zit te wachten en beiden door je mobiel zit te scrollen. Nee relaties groeien, doordat je ervoor kiest het gesprek aan te gaan. Ook al weet je misschien niet precies wat je moet zeggen, of dat je bang bent dat het gesprek op een gegeven moment stilvalt. Hierdoor leer je anderen kennen, en leer je omgaan met het ongemak dat je kunt voelen.
2. Je zult de dingen bereiken die je wilt
Angsten
Als je iets wilt, zal dat niet altijd een plezierige tocht zijn om dat te bereiken. Je zult veel ongemakken tegenkomen onderweg. Maar als je deze uit de weg blijft gaan, zul je ook de dingen mislopen die je eigenlijk wilt.
En lukt het daardoor niet je dromen waar te maken, omdat je je eigen angsten in de weg laat zitten: Zonde! Want door deze angsten onder ogen te komen zul je zien dat je tot veel meer in staat bent dan dat je wellicht voor ogen had.
Want ook de dingen die je leuk vindt, kunnen angst opleveren. Zo lijkt het mij erg leuk om alleen op vakantie te gaan, maar houdt de angst voor heimwee mij hierin tegen. Die angst kan je makkelijk op het verkeerde spoor zetten. Als ik alleen weg ben en verlang om weer naar huis te keren hoor ik mijzelf denken: “Zie je wel, ik wil dit helemaal niet”. Maar dat is mijn angst. Want eerder had ik een verlangen, en hoewel het uitvoeren van dit verlangen voor ongemakken zorgt, leer ik veel meer van het overwinnen ervan, dan in mijn veilige bubbel te blijven zitten.
Zenuwen
Nog zo’n gevoel dat je liever wilt vermijden. Maar herinner je je ook dat gevoel dat je ervaart nadat je hetgeen hebt gedaan waarvoor je zo zenuwachtig was. Juist: endorfine, blijdschap, opluchting, trots! Zo zonde om deze emoties uit de weg te gaan om die zenuwen te ontwijken. De momenten dat we door die zenuwen heen zijn gegaan, zijn vaak ook de momenten die nog heel helder op ons netvlies staan. Waarom? Omdat juist dat de momenten zijn waar enorme groei in plaatsvindt. En dat blijft hangen.
3. Je leert zo veel meer
Nieuwe dingen leren gaat gepaard met een heleboel ongemakken. Je eigen beperkende overtuigingen komen opspelen, de angst om te falen, de frustratie als iets niet meteen lukt.
Ik las laatst een stukje waarin werd verteld over een vader die elke dag aan zijn kinderen vroeg “Waar heb jij vandaag in gefaald?”. Dat was zijn manier om de spanning random falen af te halen. Falen vinden we namelijk onplezierig. En door dit te ontwijkingen sluiten we ons af voor het leren van nieuwe dingen.
Maar als je leert hiermee om te gaan, wordt het opeens leuk om fouten te maken: hoe kan ik dit in het vervolg anders aanpakken? Wat kan ik nu eens oppakken waar ik niet in ga uitblinken? We hoeven niet overal de beste in te zijn. Dat zou niet je doel moeten zijn. Je doelen zouden zich moeten focussen op jouw groei. En daar hoort falen nou eenmaal bij.
Hoe omarm je onplezierige gevoelens?
Oefen! Oefen met het aangaan van onplezierige situaties. Voorbeelden van hoe je dat kunt doen:
- Onderbreek pas oogcontact op het moment dat de ander wegkijkt. Jup, awkward.
- Gebruik je telefoon niet als afleiding bij een ongemakkelijk moment. Probeer er doorheen te gaan en je zult zien dat het uiteindelijk wel mee valt.
- Probeer iets aan te gaan waarvan je weet dat je erin zult falen. Zo heb ik laatst drukknoopjes op mijn dekbed genaaid. Is het resultaat fraai? Nee, want ik naai nooit (hehe). Maar met elk knoopje dat ik erop zette, leerde ik het net wat mooier te doen en dat maakte het leuk.
- Luister naar een verlangen en handel ernaar. Ook al zal je het moeilijk vinden. Altijd al willen motorrijden? Er zijn vast genoeg redenen te bedenken om het niet te doen. Maar als dit een verlangen is dat steeds terugkomt, handel er dan een keer naar en ontdek of je er plezier uit kunt halen.
- Ga een gesprek aan met een ongekende. Laatst heb ik tijdens het uitlaten van de honden een kwartier met mensen lopen praten die oorspronkelijk uit Engeland kwamen, nu in Nederland woonde, maar hiervoor in Singapore en daarvoor in Maleisië. Zo leuk om de levensverhalen van anderen te horen. Dat maakte mijn rondje een stuk interessanter dan als ik ze alleen gedag had geknikt.
- Geef toe aan de behoefte om iemand een compliment te geven. Het geven van een compliment is vreemd genoeg ook iets waarvoor je over je eigen gêne heen moet zetten. Jammer, want het geven ervan geeft jou veel voldoening en de ander ook!
- Spreek uit dat je iets eng vindt. Door te zeggen dat je iets spannend vindt, wordt het al aanzienlijk minder eng. Vind je het eng om iets nieuws te proberen waar anderen bij zijn. Benoem het gewoon, en je zult zien dat het daardoor minder eng wordt. Plus dat anderen je zullen respecteren voor het overwinnen van je angsten.
